Zuid-West 380 kV Oost (Rilland - Tilburg)
De Ministeries van Economische Zaken en Klimaat (EZK) en Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties (BZK) werken samen met TenneT aan een tracé voor de nieuwe hoogspanningsverbinding tussen Borssele en Tilburg. De verbinding is opgesplitst in twee delen: Zuid-West 380 kV West (Borssele-Rilland) en Zuid-West 380 kV Oost (Rilland-Tilburg).
De Ministeries van Economische Zaken en Klimaat (EZK) en Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties (BZK) werken samen met TenneT aan een tracé voor de nieuwe hoogspanningsverbinding tussen Borssele en Tilburg. De verbinding is opgesplitst in twee delen: Zuid-West 380 kV West (Borssele-Rilland) en Zuid-West 380 kV Oost (Rilland-Tilburg).
- 380kV

Over het project
Netuitbreiding tussen Rilland en Tilburg
De huidige verbinding van Borssele naar Tilburg biedt onvoldoende toekomstvaste aansluitcapaciteit voor nieuwe conventionele opwekking, offshore windenergie en windenergie op land. TenneT heeft een wettelijke verplichting om nieuwe energieleveranciers aan te sluiten. Uitbreiding van de huidige 380 kV-verbinding tussen Borssele en Tilburg met een tweede 380 kV-verbinding is daarom nodig.
Tussen Rilland en Tilburg s een nieuwe hoogspanningsverbinding nodig. Deze 380 kV verbinding moet ervoor zorgen dat er ook in de toekomst voldoende capaciteit is voor transport van elektriciteit en daarmee voor zekerheid in de Nederlandse elektriciteitsvoorziening. Samen met de Ministeries EZK, BZK, Samenwerkende Overheden en betrokken partijen is het voorgenomen tracé uitgewerkt in werkateliers.
Project timeline
Planning planologische module Rijkcoördinatieregeling
- Voorbereidingsbesluit - september 2021
- Ontwerpbesluit - december 2021
- Definitief besluit - midden 2022
- Onherroepelijk besluit - 2e helft 2023
Planning uitvoeringsmodule Rijkcoördinatieregeling
- Aanvraag vergunningen en ontheffingen bij bevoegde gezagen - midden 2022
- Ontwerp-uitvoeringsbesluiten - 2e helft 2022
- Definitieve uitvoeringsbesluiten - 1e helft 2023
- Onherroepelijke uitvoeringsbesluiten - 1e helft 2024
Nieuws
15 september 2023
Ontwerpbesluiten hoogspanningsverbinding Zuid-West 380kV Oost ter inzage
4 juli 2023
Vliegtuigbom uit Tweede Wereldoorlog bij Reimerswaal ontmanteld
7 maart 2023
Natuurmonumenten en TenneT eens over natuurcompensatie Huis ter Heide
5 september 2022
Definitief-inpassingsplan hoogspanningsverbinding Rilland-Tilburg ter inzage
30 augustus 2021
Bijdragen aan maatschappelijk nut
Achtergrondverhalen
- Wat vertelt het veld- en bodemonderzoek?
- Bijdragen aan maatschappelijk nut
- 'Fijn als iedereen zijn ding kan doen'
- TenneT en Antea Group ontmoeten The Next Generation
- Varen van een eigen koers
- Oog voor belangen
- Hester Berns van Orbis over haar werk voor TenneT: 'Een mooie opdracht.'
- Aan de keukentafel met Koos en Nicole van Hamond-Koot
- Verkeersgroep Standdaarbuiten vindt luisterend oor voor alternatieve aanrijroute
- Luisteren naar de grondeigenaar
- Maken van een levensgroot bouwpakket
- ‘First time right’ valt in vruchtbare aarde
- Kabels in de grond: een koud kunstje?
- Nieuw- en ombouw van stations: werken onder hoogspanning
Veelgestelde vragen
Op verzoek van de minister van EZK en op advies van de Samenwerkende Overheden, is er gekozen voor de best passende mast. Er is rekening gehouden met de twee bestaande hoogspanningsverbindingen waarmee deze nieuwe verbinding wordt gebundeld.
Er is vervolgens een vakwerkmast ontworpen met als uitgangspunt de wintrackmast die in eerste instantie voorgesteld werd. Deze speciaal voor dit project ontwikkelde mast heet Moldau.
![]() |
![]() |
Hoogspanningsverbindingen zijn in principe veilig. Het ontwerp, de bouw en het gebruik van hoogspanningsverbindingen voldoen aan zeer strenge veiligheidseisen. Het is wel essentieel dat deze zeer nauwkeurig worden nageleefd.
Bij het ontwerpen en bouwen van een verbinding houdt TenneT zich daarom aan alle geldende voorschriften. Een verbinding voldoet aan alle nationale en Europese wet- en regelgeving en ook aan de extra normen die TenneT zelf heeft gesteld. Zo moet een verbinding tegen extreme weersomstandigheden (wind, sneeuw en ijs) kunnen en wordt er onder andere rekening gehouden met lijndansen, afstanden tot andere infrastructuur en onderhoud.
Goed omgaan met voorschriften essentieel
Daarnaast is het van grootste belang dat iedereen die met een nieuwe lijn te maken krijgt ook weet hoe hij of zij moet omgaan met veiligheidsvoorschriften. Het gaat dan om zowel medewerkers van TenneT die onderhoud plegen als om mensen die werken, verblijven en recreëren onder of in de buurt van de verbinding. Concrete voorbeelden waarbij rekening moet worden gehouden met veiligheid is bij het werken met grote machines met lange trekarmen of andere uitstekende delen of bij andere activiteiten waarbij de verbinding geraakt kan worden als vissen, vliegeren en zeilen.
Geluid dat wordt veroorzaakt door hoogspanningsverbindingen kan twee oorzaken hebben.
Zingen van de wind
Soms giert de wind rondom een woning of, en dat komt vaker voor, rondom een flatgebouw. Zo kunt u dat geluid ook bij hoogspanningsverbindingen of hoogspanningsmasten horen. Dit vindt vooral bij grotere windsnelheden plaats.
Corona
Een andere geluid dat bij een hoogspanningsverbinding te horen kan zijn is coronageluid. Corona treedt vooral op bij erg vochtig weer zoals bij mist. Coronageluid is het knisperen dat u kunt horen als u onder een hoogspanningsverbinding staat. Dit licht knisperende geluid ontstaat doordat stroom onderweg een oneffenheid op de geleider tegenkomt. De spanning 'springt' dan naar buiten toe. Door bij de nieuwe verbindingen extra eisen te stellen aan het gebruikte materiaal wordt het coronageluid tot een minimum beperkt. Overigens heeft het knetteren heeft geen schadelijke gevolgen voor de gezondheid.
Een hoogspanningslijn moet voldoen aan wettelijke eisen en mag niet overmatig veel geluid produceren. Bij de aanleg van nieuwe hoogspanningsverbindingen en verdeelstations wordt dit in de vergunning opgenomen.
Elektrische apparaten kunnen in zeer uitzonderlijke gevallen door de aanwezigheid van hoogspanningslijnen verstoord raken. Mocht dit gebeuren, dan is het probleem veelal heel eenvoudig te verhelpen door het aarden van objecten die interfereren met de verbinding. De invloed van hoogspanningsverbindingen op apparatuur (=interferentie*), komt in de praktijk heel zelden voor. Interferentie kan zich op onderstaande manieren voordoen. Op GPS-apparatuur gaan we apart in.
Inductie
Een andere vorm van interferentie die als gevolg van de aanwezige elektrische en magnetische velden van de hoogspanningsverbinding ervaren kan worden, is inductie. Hierbij wordt een geleidend materiaal opgeladen door de aanwezigheid van de hoogspanningsverbinding. Op het moment dat het opgeladen voorwerp in contact komt met de aarde zal het voorwerp zich ontladen. Dit wordt ook wel statische ontlading genoemd. Dit is het gevoel dat u kunt ervaren wanneer u op een koude, droge winterdag een auto aanraakt. Inductie komt sporadisch voor en is eenvoudig te verhelpen. Extra aandacht voor de aarding is de oplossing.
Weideafrasteringen
Er zijn praktijkvoorbeelden bekend waarbij bij weideafrastering inductie optreedt. De kans op inductie neemt toe met mist en wanneer lange stukken weideafrastering parallel lopen aan de lijn. Waar wenselijk en noodzakelijk zal TenneT voorzieningen treffen. Voorzieningen worden getroffen onder toezicht en op kosten van TenneT.
TenneT houdt bij het bouwen van de verbinding strenge internationale en nationale normen aan. Hierdoor wordt beïnvloeding grotendeels voorkomen. Daarnaast is het belangrijk dat apparatuur voldoet aan de internationale regelgeving en dat deze op een goede en juiste manier is geïnstalleerd en wordt gebruikt.
Invloed op GPS-apparatuur
Wel is het mogelijk dat door de schaduwwerking van een mast het zicht op de satellieten waarmee de GPS is verbonden, wordt geblokkeerd. Om goed te functioneren moet GPS-apparatuur (ontvanger) in het algemeen met minimaal 4 satellieten (zenders) zijn verbonden. Daarnaast geldt: met hoe meer satellieten de apparatuur verbonden is des te nauwkeuriger kan de apparatuur werken. Een groot object, zoals een boom - of in dit geval een hoogspanningsmast, kan het zicht op de satellieten blokkeren. Als er dan geen verbinding met een andere satelliet kan worden gevonden, heeft de GPS-apparatuur onvoldoende satellietverbindingen om te functioneren. Zodra de gebruiker met de apparatuur uit de schaduw treedt, wordt de verbinding weer hersteld. Mocht dit probleem zich voordoen, en veroorzaakt zijn door de masten van TenneT, dan zal de afdeling Grondzaken van TenneT samen met de betrokkene een passende oplossing zoeken.
TenneT heeft uitgebreid laten onderzoeken wat de effecten van elektrische en magnetische velden zijn op de werking op elektronische apparatuur zoals GPS. Hieruit is gebleken dat elektrische en magnetische velden geen effect hebben op het functioneren van GPS-apparatuur. Voorwaarde is dat deze apparatuur wel aan de internationale regelgeving voldoet en op een juiste en deugdelijke manier is geïnstalleerd en wordt gebruikt.
Wat is interferentie precies?
Als twee golven elkaar overlappen ontstaat in het overlapgebied interferentie: de golven gaan samenwerken. Op sommige plaatsen versterken de golven elkaar tot een extra heftige golf, op andere plaatsen verzwakken ze elkaar of doven ze elkaar zelfs uit. Dit resulteert in signaalverlies.
Sommige dieren kunnen elektrische velden bij hoogspanningslijnen waarnemen, door middel van beweging van haren op de huid (nb. sommige mensen kunnen dit ook). Het is niet duidelijk of dit ook hun gedrag beïnvloedt.
Naar de invloed van magnetische velden op de gezondheid van dieren is veel minder onderzoek gedaan dan bij mensen. Onderzoek naar de invloed van hoogspanningslijnen op zowel de melkgifte van koeien als geboorteafwijkingen bij kalveren laten geen invloed zien. Verschillende vogels bouwen graag hun nesten in hoogspanningsmasten. Onderzoek naar broedgedrag van deze vogels en geboortegewicht en groei van hun jongen laten geen afwijkingen zien.
Bij omheiningen of andere metalen hekken/buizen/pijpen die parallel aan een hoogspanningslijn lopen kan sprake zijn van elektrische oplading. Dieren die deze bouwwerken aanraken kunnen door een vonkontlading een schokje krijgen. Als het een toevoersysteem voor water of voedsel betreft, kunnen dieren in extreme gevallen weigeren om te drinken of te eten. Dit kan echter relatief eenvoudig worden opgelost door de bouwwerken te aarden, zodat de elektrische lading weg kan stromen.
Daarnaast is er onderzoek gedaan naar effecten op gewassen onder de hoogspanningslijn. Het geheel van die onderzoeken geeft geen duidelijke aanwijzing voor effecten op gewassen. (bron: www.rivm.nl)
Contact
Service Center Nederland
Voor vragen over het project.

Eefje van Gorp
WoordvoerderMediarelaties

Ronald Sutmuller
CommunicatieadviseurRegio Zuid

Peter Brokke
Omgevingsmanager
Stephan Tiemessen
OmgevingsmanagerVoor alle officiële documenten en documentatie kunt u ook terecht bij:
Bureau Energieprojecten
Postbus 93144
2509 AC Den Haag
Telefoon: (070) 379 89 79
www.bureau-energieprojecten.nl