Net op zee-projecten Sloegebied

Door het gebruik van olie, aardgas en kolen warmt de aarde op en verandert ons klimaat. Om dit tegen te gaan, stapt Nederland over op schone energie uit wind, zon en aardwarmte. In de routekaart Windenergie op zee 2030 heeft het kabinet vastgelegd dat in 2030 voor ruim 11 gigawatt (GW) aan windparken op zee is gebouwd en op land is aangesloten. De projecten Net op zee IJmuiden Ver Alpha en Net op zee Nederwiek 1 maken hier deel van uit.

Huishoudens en bedrijven op het vasteland moeten kunnen profiteren van de duurzame elektriciteit. Het huidige elektriciteitsnet is nog niet geschikt om deze vraag en aanbod op het juiste moment op de juiste plaats te krijgen. Daarom passen we net als in de rest van Nederland op verschillende plekken in Zeeland het elektriciteitsnet aan, zodat de duurzame stroom bij u of bij een bedrijf uit het stopcontact kan komen.

Om de elektriciteit van de windparken op zee te kunnen gebruiken, is een 'net op zee' nodig. Een ‘net op zee’ transporteert de elektriciteit van de windparken naar het hoogspanningsnet op land. Het net  bestaat uit een platform, zeekabels, landkabels en een converterstation.

De duurzame energie van windparken op zee kan alleen via kustprovincies aan land gebracht worden, en daar is Zeeland er één van. Aan de hele kust in Nederland komt de stroom van nieuwe windparken aan land, bijvoorbeeld ook in Beverwijk en op de Maasvlakte. Op deze locaties zijn, net zoals in Borssele, hoogspanningsstations die een 380kV verbinding hebben met het landelijke hoogspanningsstation.

Daarnaast gaat de industrie in Zeeland elektrificeren. Grote bedrijven in het Sloegebied en in de omgeving van Terneuzen gaan hun productieprocessen verduurzamen. Daarom verwachten we enorme toename aan de vraagkant. Ook zijn er plannen voor een waterstoffabriek in het Sloegebied. De windparken Nederwiek 1 en IJmuiden Ver Alpha leveren een groot deel van deze energie.

Om vraag en aanbod in balans te houden, moet er een directe verbinding zijn met het landelijke hoogspanningsnet. Vroeger waren vraag en aanbod voor elektriciteit in het land voorspelbaar. Nu we overstappen op duurzame stroom, lopen vraag en aanbod namelijk niet meer gelijk. Het waait niet altijd, en de zon schijnt niet altijd wanneer we de stroom het hardste nodig hebben. Het landelijke netwerk moet altijd in balans zijn en verzamelt de stroom en stuurt het weer rond. De grote industrie gebruikt met hele grote pieken stroom. Wanneer er een windpark direct aangesloten wordt, is er niet altijd in dezelfde pieken stroom beschikbaar. Je weet niet van tevoren wanneer de wind waait of de zon schijnt. En als er minder stroom nodig is, kan de stroom niet zomaar opgeslagen worden. Daarom is een directe verbinding met het hoogspanningsnet nodig.

Een platform op zee wordt geplaatst in het windenergiegebied. Hier komt de stroom van de windturbines samen en wordt wisselstroom (alternating current, AC) van de windturbines omgezet naar gelijkstroom (direct current, DC).

TenneT werkt met een gestandaardiseerd concept, genaamd het 2 GW-concept. Dit betekent dat het platform op zee gelijk is voor alle 2 GW-projecten, waaronder Net op zee IJmuiden Ver Alpha en Net op zee Nederwiek 1. Het platform op zee moet nog gebouwd worden.

Het doel van een platform is allereerst het ‘verzamelen’ van de elektriciteit die door de windturbines wordt opgewekt. Vanuit de windturbines lopen er kabels door de zeebodem naar het platform: de zogeheten parkbekabeling. Deze parkbekabeling is onderdeel van het kavelbesluit (zie ook vraag 'Wat is een kavelbesluit?') voor het windpark. Hiervoor is het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) verantwoordelijk.

Het tweede doel van het platform is om het spanningsniveau van de parkbekabeling (wisselspanning van 66kV) om te zetten (te converteren en transformeren) naar het spanningsniveau van de transportkabels naar land (gelijkstroom van 525kV). Het platform bestaat uit twee verschillende onderdelen: de stalen draagconstructie, ofwel het jacket en de bovenbouw, ook wel topside genoemd.

Het converterstation op land bestaat uit een aantal bouwwerken, installaties en aansluitingen van de kabelsystemen. De oppervlakte voor het converterstation bedraagt ongeveer 4,5 hectare en de hoogte is maximaal 25 meter.

De ondergrondse hoogspanningsverbinding loopt vanaf het platform op zee door de Noordzee, door het Veerse Meer en ondergronds naar het converterstation. Het converterstation op land zet de gelijkstroom (direct current, DC) om in wisselstroom (alternating, AC). Dit is nodig omdat het landelijke hoogspanningsnet op wisselstroom functioneert. Vanaf het converterstation lopen ondergrondse kabels naar een hoogspanningsstation. Hier vindt de aansluiting op het landelijk elektriciteitsnet plaats.

TenneT werkt met een gestandaardiseerd concept, genaamd het 2 GW-concept. Dit betekent dat het converterstation op land gelijk is voor alle 2 GW-projecten, waaronder IJmuiden Ver Alpha en Net op zee Nederwiek. Hoe een converterstation eruit komt te zien zie je op de afbeelding hieronder.

Wisselstroom, wisselspanning (ook wel aangeduid als AC, voor Alternating Current) is een elektrische stroom met een periodiek wisselende stroomrichting. Deze vorm van elektriciteit wordt via het elektriciteitsnet geleverd aan huishoudens en aan de industrie. De stroom wisselt van richting met een frequentie van 50 keer per seconde, oftewel 50 Hz.

Gelijkstroom, gelijkspanning (ook wel aangeduid als DC, voor Direct Current) is een elektrische stroom die continu in een bepaalde richting vloeit. Gelijkstroom wordt vooral gebruikt bij kabelverbindingen over grote afstanden van meer dan 100 kilometer door zee.

Voor de nieuwe verbinding worden betaald uit een vergoeding die TenneT ontvangt voor de aanleg van het Net op zee. De Rijksoverheid betaalt deze vergoeding uit de Opslag Duurzame Energie (ODE). Bedrijven en burgers betalen voor de ODE via hun energierekening. De Autoriteit Consument en Markt (ACM) houdt toezicht op TenneT en toetst op doelmatigheid en efficiëntie.