Diemen - Ens
Er komt een extra hoogspanningsverbinding tussen Diemen en Ens om te voorkomen dat het elektriciteitsnet overbelast raakt door de veelheid aan (duurzaam opgewekte) elektriciteit.
Er komt een extra hoogspanningsverbinding tussen Diemen en Ens om te voorkomen dat het elektriciteitsnet overbelast raakt door de veelheid aan (duurzaam opgewekte) elektriciteit.
- 380 kV-verbinding
Over het project
Vanuit de Eemshaven en de windparken op zee komt er steeds meer (duurzame) elektriciteit ons net op. Die elektriciteit vervoeren we vervolgens, via de verbinding Diemen-Ens, naar het zuidwesten van ons land. Daar is veel vraag naar elektriciteit en vanaf daar gaat het ook verder richting België en Frankrijk, volgens de internationale afspraken. We zien nu dat de verbinding van Diemen naar Ens op termijn (rond 2030) vol raakt. Dit ondanks de versterking van de bestaande 380 kV-verbinding die we onlangs gedaan hebben. Er moet dus een nieuwe hoogspanningsverbinding komen tussen Diemen en Ens, via Lelystad.
Wat gaan we doen?
EZK en TenneT zoeken samen met de omgeving naar een geschikt tracé voor een nieuwe hoogspanningsverbinding (planologisch proces en participatie traject). Komende tijd doen we daarom verschillende onderzoeken. In onderstaande kaart worden ze uitgelegd.

Formele stappen
We zijn in september 2022 begonnen met de aankondiging van de plannen. U weet nu wat de plannen zijn en ook naar welk gebied we kijken om een nieuwe verbinding te bouwen.
We beginnen onze zoektocht naar het definitieve tracé met een concept Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD). Hierin beschrijven we welke alternatieven we gaan bekijken en welke onderzoeken naar de effecten op het milieu en de omgeving we gaan doen. Dit is een belangrijk onderwerp waar wij uitgebreid bij stilstaan met een milieueffectrapportage (m.e.r.). Ook geven we in de NRD aan hoe we de verschillende alternatieven gaan beoordelen om te komen tot een voorkeurstracé. Dit doen we met een integrale effectenanalyse (IEA). Naast de milieu- en omgevingsaspecten spelen bij deze beoordeling ook technische aspecten, kosten en toekomstvastheid een rol.
Hieronder ziet u de processtappen visueel weergegeven.

Beoogde onderzoeksopgave (concept-NRD)
In de concept- NRD stellen we voor om de nieuwe hoogspanningsverbinding tussen Diemen en Ens vijf hoofdroutes (onderzoeksalternatieven) te onderzoeken. U ziet ze op de kaart: de blauwe, paarse, groene, gele en oranje lijnen. Elke route moet ook aansluiten op een hoogspanningsstation (bestaand of nieuw) in Lelystad. Afhankelijk van de route kan dit via verschillende locaties. U ziet deze verbindingen in het grijs (en de letters A, B en C) op de kaart. Op dit moment zijn de routes niet meer dan dikke viltstiftlijnen. Ze geven heel globaal de locatie van een mogelijk tracé aan. De routes liggen nog niet vast. Tot en met 20 april 2023 kunt u uw reactie op de voorgestelde tracés geven. Daarna stellen we de te onderzoeken tracés vast in het definitieve NRD.
Het concept-NRD vindt u hieronder onder 'Nieuws'.
Planning
- 2022 - 2023
Voorbereidingsfase project
- Bekendmaken van de plannen;
- Gesprekken met de omgeving en stakeholders;
Resultaat hiervan is het vinden van het eerste zoekgebied voor een voorkeurstracé.
- 2023
Onderzoek naar verschillende alternatieven voor een tracé
Het concept-onderzoeksplan (NRD) wordt in Q1 2023 ter inzage gelegd op RVO.nl/diemen-ens. In maart en april 2023 zijn er diverse inloopavonden gepland zodat alle omwonenden op de juiste manier geïnformeerd kunnen worden over het project. Tot en met 20 april 2023 kunt u uw reactie op de voorgestelde tracés geven. Daarna stellen we de te onderzoeken tracés vast in het definitieve NRD.
- 2024
Vaststellen voorkeurstracé
Voordat we kunnen beginnen met het bouwen van een nieuwe hoogspanningsverbinding zijn er veel dingen die voorbereid moeten worden. We willen in 2024 graag een voorkeurstracé vaststellen. Daarna volgen vervolgonderzoeken en volgt er een projectbesluit.
- 2027
Begin werkzaamheden
We hopen dat de schop in 2027 de grond ingaat.
2030
We willen graag rond 2030 klaar zijn, want dan zien we het knelpunt ontstaan.
Nieuws
17 april 2023
Inloopavonden Diemen-Ens
TenneT en het ministerie van EZK hebben begin april vijf inloopavonden georganiseerd over de nieuwe hoogspanningsverbinding die tussen Diemen en Ens aangelegd moet worden. Het concept onderzoeksplan is inmiddels klaar en ligt ter inzage. De zienswijzen kunnen tot en met 20 april nog worden ingediend via www.rvo.nl/diemen-ens
Om mensen de mogelijkheid te geven vragen te stellen, informatie op te halen en te helpen bij het indienen van een zienswijze zijn er 5 inloopavonden georganiseerd. Meer dan 400 mensen kwamen langs. De meeste vragen gingen over de traces en locatie. Waarom bepaalde alternatieven nog niet zijn afgevallen. Waar komen de masten precies te staan. En welke onderzoeken moeten er nog gedaan worden. Zo ver zijn wij alleen nog niet.
De binnengekomen zienswijzen worden verwerkt en dan wordt rond de zomer het definitieve onderzoeksplan gepubliceerd. Dat is de basis voor de verdere onderzoeken naar de mogelijke trace’s/routes van de hoogspanningsverbinding.
10 maart 2023
Reageren op het concept onderzoeksplan voor een nieuwe hoogspanningsverbinding Diemen-Ens
Het concept onderzoeksplan voor de nieuwe hoogspanningsverbinding tussen Diemen en Ens ligt ter inzage. Dit heet de concept notitie Notitie Reikwijdte en Detailniveau (concept-NRD). Van vrijdag 10 maart t/m donderdag 20 april kan iedereen hierop reageren en een zienswijze indienen. De kennisgeving vindt u als download onder dit nieuwsbericht. Het reageren kan op verschillende manieren. Kijk op www.rvo.nl/diemen-ens naar de mogelijkheden. Op www.tennet.eu/diemen-ens vindt u meer informatie over het project.

In de concept- NRD stellen we voor om de nieuwe hoogspanningsverbinding tussen Diemen en Ens vijf hoofdroutes (onderzoeksalternatieven) te onderzoeken. U ziet ze op de kaart: de blauwe, paarse, groene, gele en oranje lijnen. Elke route moet ook aansluiten op een hoogspanningsstation (bestaand of nieuw) in Lelystad. Afhankelijk van de route kan dit via verschillende locaties.
U ziet deze verbindingen in het grijs (en de letters A, B en C) op de kaart. Op dit moment zijn de routes niet meer dan dikke viltstiftlijnen. Ze geven heel globaal de locatie van een mogelijk tracé aan. De routes liggen nog niet vast. Er zijn dus nog verschillende varianten binnen deze conceptuele alternatieven denkbaar. Tot en met 20 april 2023 kunt u uw reactie op de voorgestelde tracés geven. Daarna stellen we de te onderzoeken tracés vast in het definitieve NRD.
Onder het nieuwsbericht vindt u een samenvatting van het concept onderzoeksplan
Inloopavonden
Tijdens de ter inzagelegging worden verschillende inloopavonden georganiseerd. Medewerkers van het Ministerie van Economische Zaken en TenneT zijn aanwezig voor vragen. Ook is er de mogelijkheid om ter plaatse een zienswijze/reactie in te dienen. U kunt tussen 19 – 21.00 uur binnenlopen.
28-3 |
Inloopavond Ens; Wapen van Ens, Baan 1A in Ens |
30-3 |
Inloopavond Almere; De Nieuwe bibliotheek, Stadhuisplein 101 in Almere |
4-4 |
Inloopavond Dronten; Theater Meerpaal, De Rede 80 in Dronten |
6-4 |
Inloopavond Muiden; Het Rechthuis, Gooiweg 1 in Muiderberg |
11-4 |
Inloopavond Zeewolde/Lelystad; Meeuwenhoeve, Meeuwenweg 28 in Lelystad |
Projectatlas
Via deze link komt u op een online kaart, de Projectatlas. Hier vindt u alle informatie over de nieuwe hoogspanningsverbinding tussen Diemen en Ens. U kunt op de projectatlas ook vragen stellen, een zorg of suggestie met ons delen en reacties van anderen bekijken
Naar de projectatlasEerste zoekgebied
We zetten niet zomaar de schop in de grond.
Er is nu een globaal ‘zoekgebied’ waar we samen met u naar willen kijken om tot een geschikt tracé te komen.
Er is een aantal technische uitgangspunten waar wij rekening mee moeten houden bij het bepalen van het tracé. Het is belangrijk om deze punten scherp te hebben, voordat we ons verder in het zoekgebied verdiepen.
- We kunnen de hoogspanningslijnen van de nieuwe verbinding niet in dezelfde mast hangen als de bestaande verbinding.
- De bestaande en nieuwe verbinding moeten op een bepaalde afstand van elkaar staan.
- We bouwen boven de grond.
- De verbinding moet altijd goed bereikbaar zijn voor onderhoud en bij storingen.
- We moeten rekening houden met andere grootschalige plannen, zoals bijvoorbeeld de Oostvaardersoevers en woningbouw.
Concept-onderzoeksplan (NRD)
U weet nu wat de plannen zijn en ook naar welk gebied we kijken om een nieuwe verbinding te bouwen. We beginnen onze zoektocht naar het definitieve tracé met een concept Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD). Hierin beschrijven we welke alternatieven we gaan bekijken en welke onderzoeken naar de effecten op het milieu en de omgeving we gaan doen. TenneT, adviesbureau TAUW en Witteveen+Bos hebben een toelichting opgenomen die u hieronder kunt kijken.
Dit is een belangrijk onderwerp waar wij uitgebreid bij stilstaan met een milieueffectrapportage (m.e.r.). Ook geven we in de NRD aan hoe we de verschillende alternatieven gaan beoordelen om te komen tot een voorkeurstracé. Dit doen we met een integrale effectenanalyse (IEA). Naast de milieu- en omgevingsaspecten spelen bij deze beoordeling ook technische aspecten, kosten en toekomstvastheid een rol.
Juist in deze verkennende fase is het belangrijk dat u aandachtspunten en ideeën met ons deelt. Deze nemen we dan mee bij het bepalen van tracéalternatieven. Om u op weg te helpen hebben we een aantal vragen voor u bedacht:
- Heeft u een idee voor een oplossing?
- Kunt u zich vinden in de begrenzing van het zoekgebied ?
- Heeft u specifieke gebiedskennis, belangen en/of aandachtspunten die u voor deze fase wilt inbrengen, zo ja, welke?
- Heeft u aandachtspunten voor het doen van onderzoek of over de wijze van onderzoek, zo ja welke?
- Kunt u zich vinden in de wijze waarop u en/of andere omgevingspartijen worden betrokken bij het proces?
Toelichting door TenneT en ingenieursbureau (31 minuten)
Veelgestelde vragen
Met speciale rekenmodellen onderzoeken we iedere twee jaar samen met Gasunie en de regionale netbeheerders drie verschillende scenario’s. In deze scenario’s kijken we wat ons de komende tijd te wachten staat. We onderzoeken wat de effecten zijn van de maatregelen uit het Klimaatakkoord, de ambitie om klimaatneutraal te zijn in 2050 en de internationale samenwerking en handel in elektriciteit. Daarna analyseren we wat dit betekent voor het elektriciteitsverbruik en -aanbod in de komende tien jaar. Met wind- en zonne-energie zijn we volledig afhankelijk van het weer. Op windstille en grijze dagen is de opbrengst veel minder.
Nu blijkt uit alle scenario’s dat de bestaande hoogspanningsverbinding in de ring tussen Diemen en Ens straks voor een knelpunt gaat zorgen. Als we niets doen wordt het nog drukker op het net en kunnen bijvoorbeeld zonneparken en bedrijven niet aangesloten worden. En de elektriciteit die aan de ene kant van het land geproduceerd wordt kan niet worden vervoerd naar de andere kant. Dat is voor iedereen een zeer onwenselijke situatie. Als het elektriciteitsnet overbelast raakt, kunnen we niet anders dan de toevoer van elektriciteit verminderen. Met alle gevolgen van dien.
Oplossingen zijn niet eenvoudig. Elektriciteit is lastig op te slaan. Goede batterijen die in ontwikkeling zijn, lossen dit probleem ook niet op. Wel kunnen ze op termijn het net ondersteunen. Na grondig onderzoek blijft er maar één oplossing over: een nieuwe, extra verbinding in de ring tussen Diemen en Ens. De ring is zo belangrijk voor het elektriciteitstransport, dat we de nieuwe verbinding niet kunnen combineren met de verbinding die er al staat. Deze nieuwe verbinding staat dus los van de bestaande. Als bij twee verbindingen één van de twee een storing heeft, dan werkt de andere nog.
Kun je met een ringstructuur de elektriciteit niet via de oostkant van het land vervoeren? Dat is geen gekke gedachte, maar helaas is het geen efficiënte oplossing.
Elektriciteit zoekt namelijk altijd de weg van de minste weerstand en pakt in ons geval van de ringstructuur automatisch de route die via de westkant van het land, dus via Flevoland, loopt. Wanneer je de elektriciteit via de oostkant wilt vervoeren moet je ergens ingrijpen om deze omleiding te creëren. Dat is niet efficiënt en kost onnodig elektriciteit. Daarnaast doet het probleem zich tussen Diemen en Ens voor en moet daarom zo dichtbij mogelijk opgelost worden.
Vergelijk het 380 kV-hoogspanningsnet met het wegennet. Iedere snelweg sluit aan op N-wegen die vervolgens uitkomen op wegen in de stad of het dorp waar u woont. Zo is het ook met elektriciteit. Het 380 kV-hoogspanningsnet is in Flevoland verbonden met de 220 kV-, 150 kV- en 110 kV-netten en die weer met de regionale netten. De regionale netten zijn met kabels uiteindelijk verbonden met uw aansluiting in huis. Dus hoe beter het hoogspanningsnet functioneert, hoe beter het ook voor de regionale netten is. Een goed werkend hoogspanningsnet is dus goed voor ons allemaal. Doen we niets, dan heeft dit gevolgen voor iedereen, ook de mensen die wonen in de omgeving van de hoogspanningsverbinding van Diemen naar Ens. We lopen dan het risico dat nieuwe duurzame initiatieven, grote bedrijven, scholen of woonwijken niet aangesloten kunnen worden op het net.
Bij elke verbinding die wij bouwen, hebben we oog voor de mensen, de natuur en de dieren in het gebied. Wij proberen de impact van een nieuwe hoogspanningsverbinding te beperken en onderzoeken hoe we dat kunnen doen. Hierbij kijken we naar mogelijkheden om de nieuwe verbinding zo goed mogelijk te laten aansluiten op (andere functies in het) gebied en naar kansen om de natuur te versterken. Tijdens onze bewonersbijeenkomsten gaan wij graag met u in gesprek om met u van gedachten te wisselen. Want niemand kent het gebied zo goed als de mensen die er zelf wonen en werken. Er is ook een landschapsarchitect betrokken bij de ontwikkeling van nieuwe verbindingen. De architect helpt uw ideeën te vertalen naar werkbare oplossingen.
Mail ons uw naam en adres. Mail naar diemenens@tennet.eu
Nee, op dit moment zijn de routes eigenlijk alternatieven die we nog verder moeten uitwerken. De breedte van de route zegt alleen iets over waar we ongeveer aan denken qua routes voor het onderzoek dat we gaan uitvoeren. Rond de zomer of net na de zomer willen we de alternatieven concreet maken en met u delen. Ook leggen we dan uit hoe we tot de routes zijn gekomen.