Flexibiliteit en samenwerken cruciaal bij aanpak congestie in Rotterdamse haven

Hoe verandert het energiesysteem op weg naar een duurzame economie? Wat betekent dat voor de bedrijven in de Rotterdamse haven? En hoe kan flexibele inzet van energie helpen om het zwaarbelaste elektriciteitsnet toch optimaal te benutten? Die vragen stonden centraal op het webinar ‘Aanpak congestie in de Rotterdamse haven’, dat gisteren buitengewoon veel aandacht trok. 

De belangstelling, de interessante vragen en de ondernemende oplossingen van de deelnemers sluiten goed aan op de oproep van Stedin’s Regiodirecteur Martin Martens: ‘Wij netbeheerders kunnen dit niet alleen, we moeten dit samen doen.’ Met Ruben Rasing, Manager Klant en Markt van TenneT gaf hij een beeld van de veranderingen in het energiesysteem, hoe snel de druk op de elektriciteitsnetten toeneemt en hoe de netten efficiënter benut kunnen worden. Met de ongemakkelijke boodschap dat extra netcapaciteit voortaan niet zondermeer beschikbaar is. Ze gaven ook een overzicht van alle bouwactiviteiten van elektriciteitsstations en netten voor de komende jaren, TenneT en Stedin samen goed voor investeringen van circa 1 miljard euro.

Zelf beoordelen

Cruciaal in het steeds duurzamer energiesysteem is de inzet van flexibiliteit. Door tijdelijk meer of minder elektriciteit te verbruiken of te produceren, kan de maximale capaciteit van het net door bedrijven worden benut. Het is echter nog niet zo gemakkelijk om flexibel met elektriciteit om te springen, merkten Martens en Rasing in gesprekken met bedrijven in de haven. Daarom is er een rekentool beschikbaar, de Industrial ValueFlex Tool, waarmee bedrijven zelf hun potentiële inkomsten van flexibiliteit kunnen beoordelen. Om zo te bezien of het loont om flexibele capaciteit aan te bieden bij de netbeheerders.

Ultieme vraag

De betrokkenheid van de bezoekers van het webinar bij het onderwerp netcapaciteit blijkt uit de vele, en zeer diverse vragen die gesteld – en beantwoord werden. Over mogelijkheden voor alternatieve contracten, over dynamische nettarieven, de gevolgen voor de walstroomaansluitingen (verplicht in 2030), het opladen van een elektrische vrachtwagenvloot. Met uiteraard ook de ultieme vraag: ‘wat als het niet lukt om voldoende flexibele capaciteit vrij te maken?’ Dan gaan nieuwe aansluitingen en uitbreidingen in de wacht, tot de netverzwaringen klaar zijn. Om dat scenario te voorkomen, worden nieuwe contractvormen ontwikkeld. En uiteraard kan de financiële beloning die bedrijven ontvangen voor de inzet van hun flexibele capaciteit, steeds meer bedrijven over de streep trekken om echt werk te maken van flex. Niet alleen voor de huidige situatie, maar ook omdat een energiesysteem met wisselvallige productie uit zon en wind ook in de toekomst steeds vaker zal steunen op de buigkracht van zijn gebruikers.

‘Licence to operate’

De Rotterdamse haven verbruikt in 2023 al de hoeveelheid elektriciteit die voor 2030 voorzien was, volgens Jeroen Steens, Director Commercial Delivery van het Havenbedrijf Rotterdam. 'Dat laat zien dat de energietransitie serieus en voortvarend worden opgepakt', zo stelde hij. 'De haven is op weg om een duurzame haven te worden, dat is belangrijk voor de toekomst, voor onze licence to operate.' Steens nam verheugd kennis van de nieuwe contractvormen die ontwikkeld worden door de netbeheerders. Voor zijn walstroomprojecten denkt hij die zelf, als klant, goed te kunnen inzetten. Maar hij roept vooral bedrijven in het havengebied op om serieus te onderzoeken of flexibel energieverbruik mogelijk is. 'We moeten dit samen oplossen, in gesprek met de netbeheerders. Om te voorkomen dat er vertraging ontstaat in onze verduurzaming en bij de aansluiting van nieuwe bedrijven', aldus Steens.